Hüttodags, wo dat kum noch Backowens giwt, weet woll ook fast keen een mehr wat van de Sprüch, mit de uns Vörfahren ähr Backeri poetisch ünnermolt hem. Se glöwten in vullen Ernst, dat et ohne de „Zaubersprüch“ nie un nimmer godet Brot gäwen künn. Een poor will´n wi uns hier mol tosamm anhörn: „Dat Brot is in dänn Owen, uns Herrgott, de is bowen. All, de van dat Brot äten, salln unsen Herrgott nich vergäten.“
Ähnlich klingt de nächst Spruch: „Dat Brot is in Owen, uns Herrgott, de is bowen. Wenn´t keen Brot sall warden, lot´t luder Stuten (Weißbrot) warden.“
Un de woll ook: „Uns Herrgott över den Häwen (Himmel), he gäw uns dat Läwen, he gäw uns dat Brot, he schützt uns vör Not.“
Up dat richtige Heizen kem dat immer an. Dat willn uns woll de beiden nächsten Sprüch seggen: „Dat Brot, dat geiht, dat Füer dat steiht. Is de Owen kor (richtig geheizt), werd dat Brot ook gor.“ „De Koken is söt, de Hitt de glöht. Jetz steiht he in den Owen, willn unsen Herrgott lowen.“
Ook bi dat Inröhrn un Utrollen hem uns Ohnen dicht´t: „Treck den Deg (Teig) man hen un her, in de Krüz un in de Quer. Sall de Bärm (Hefe) wat nütten drin, öwer handhoch mütt se sin.“
Wenn nu dat frische Brot von de Buersfru anschnäden wurd, nehm se dat Metz un schnäd dree Krüze in de Unnerköst, dat wär de Unnersiet von dat Brot, un dabi kunn man hörn, wie se liesen vör sick hen murmeln dä, entweder hochdüütsch or platt:
„Alles, was wir haben, sind Gottes Gaben.“ Oder: „Gott schenkt uns dat Brot, he schützt uns vör Not!“
Völe kenn´ woll ook noch een poor Spräkwör von Backen und Brot:
„Frugens, de Waschen un Backen, de sitt de Düwel in Nacken.“
„He het sien god Brot verdeent” (also god verdeent)
„He versteiht mehr as Brot äten“ (he kann völ).
Un scherzhaft: „Dat schlecht´ Läwen hört up, de Tüffeln werd´n up´d Brot sträken.“
Von een, de von d´Äten nich nooch kriegen kunn, säg man: „De licht all werrer an d´Brotschapp“ (Brotschrank.)
Upschreewen vun Heinz Müller